Schotse Whisky
Schotland
Whiskymaker sinds: 1494
Distillery’s
Aantal distillery’s: 130+
Whisky per jaar
1.15 miljard liter
Whisky uit Schotland
Schotse whisky, ook bekend als Scotch, is een van de beroemdste en meest gewaardeerde whisky’s ter wereld, bekend om zijn complexe smaken en aroma’s. Schotse whisky is een belangrijk onderdeel van de Schotse cultuur en economie en wordt wereldwijd gewaardeerd als een van de beste dranken ter wereld. Schotse whisky staat bekend om zijn verschillende smaken en aroma’s, die afhankelijk zijn van de regio waar het wordt geproduceerd en het rijpingsproces, elk met zijn eigen unieke kenmerken.
Soorten schotse whisky
Schotse whisky kan ingedeeld worden in een aantal soorten whisky, die worden onderscheiden door de regio waarin ze worden geproduceerd en de manier waarop ze worden gedistilleerd en gerijpt.
Single malt whisky
De whisky wordt geproduceerd in één distillery, en is alleen is gemaakt van 100% gemoute gerst, water en gist. Single malt whisky wordt over het algemeen beschouwd als de meest verfijnde Schotse whisky.
Blended malt
Dit is een mix van verschillende whisky’s van verschillende distilleries. Blended whisky is de meest voorkomende soort Schotse whisky en wordt vaak gebruikt als basis voor cocktails. Dit zijn vaak ook de wat goedkopere whisky’s.
Graan whisky
Dit is whisky die is gemaakt van (meerdere soorten) graan waarvan minstens 30% gerst, en komt als single grain whisky uit één distillery. Graanwhisky wordt vaak gebruikt in blended whisky’s maar kunnen op zichzelf ook zeer goede whisky betreffen.
Peated whisky
Peated whisky is een whisky met een uniek smaak en aroma profiel. Dit is whisky waarbij de gerst is gedroogd boven een met turf gestookt vuur. Hiermee krijgt de whisky een rokerige smaak. Meestal whisky uit de Islay zijn turf gestookt.
Smaak van Schotse whisky
De smaak van Schotse whisky is uiteenlopend. Dit is vooral bepalend door de regio, het klimaat, de ingrediënten en het rijpingsproces. Schotse whisky’s hebben een complex en rijk karakter en zijn te kenmerken in de volgende smaakprofielen:
Licht en fruitig
Dit zijn whisky’s met milde en zachte karakters met subtiele smaken van fruit en vanille.
Verfijnd en bloemig
Deze whisky’s zijn bloemig en granig, en bevatten smaken van noten en honing.
Rijk en rond
Dit zijn volle en rijke whisky’s met een zoete smaak met karamel en gedroogd fruit.
Krachtig en rokering
Krachtige whisky’s met intense geur en smaak van rokerigheid en eikenhout, houtskool en sterke kruiden.
Kenmerken van Schotse whisky
Distillatie
Schotse whisky wordt maar 2 keer gedistilleerd om een zuiverheid te bereiken en de smaken en aroma’s te laten ontwikkelen voor hun karakteristieke eigenschappen.
Gerst
Schotse whisky wordt traditioneel gemaakt van gerst, alhoewel ook andere granen gebruikt kunnen worden. Een single malt whisky moet uit 100% gerst bestaan.
Rijping
Traditioneel wordt Schotse whisky minstens 3 jaar gerijpt in eiken vaten. Maar een finish met andere houtsoorten maakt dat Schotse whisky uiteenlopende kenmerken kunnen krijgen.
Turfgestookt
Schotse whisky kan turf gestookt worden. Dit geeft een rokerige smaak en geur als gevolg van het gebruik van turf tijdens het drogen van de gerst.
Geen toevoegingen
Schotse whisky wordt geproduceerd zonder toevoeging van smaakstoffen of kleurstoffen. De smaak en kleur komen uitsluitend van de gebruikte ingrediënten en het rijpingsproces.
Waar moet Schotse whisky aan voldoen
Schotse whisky mag pas whisky heten wanneer aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. Deze regels zijn ook wettelijk vastgelegd.
Herkomst
Schotse whisky moet worden geproduceerd in Schotland, volgens de regels van de Scotch Whisky Regulations.
Ingrediënten
Schotse whisky moet worden gemaakt van drie hoofdingrediënten: gerst, water en gist.
Distillatie
Schotse whisky moet worden gedistilleerd tot 94,8%.
Rijping
Schotse whisky moet minstens 3 jaar rijpen in eikenhouten vaten die niet groter zijn dan 700 liter.
Botteling
Schotse whisky moet eenmaal gebotteld, een alcoholgehalte hebben van ten minste 40%.
Geen toevoegingen
Schotse whisky mag geen toegevoegde smaakstoffen, kleurstoffen of additieven bevatten.
Als aan deze vereisten wordt voldaan, dan mag het Schotse whisky heten. Deze regels zijn wettelijk vastgelegd in de Scotch Whisky Regulations om de integriteit van de Schotse whisky te waarborgen.moet minstens 3 jaar
Schotse whisky merken
Schotland kent te veel whisky merken om op te noemen. Als grootste producerende whiskyland zijn de soorten whisky van de verschillende merken sterk uiteenlopend. Van de Schotse whisky merken zijn de volgende merken het bekendst.
- Glenfiddich
- Macallan
- Laphroaig
- Lagavulin
- Talisker
- Highland Park
- Bowmore
- Aberlour
- Balvenie
- Glenmorangie
Elke merk heeft zijn eigen unieke smaakprofielen en karakteristieken en tradities. Het is de moeite waard om de distilleries een keer te bezoeken om kennis te maken met het merk. Geniet hierbij van een rondleiding door hun distilleries en sluit dit af met een mooie proeverij.
Schotse whisky regio’s
Er zijn honderden Schotse whisky merken en komen elk uit een specifieke regio waarbinnen de klimaten en omstandigheden sterk van elkaar verschillen. Hiermee ontwikkeld elk merk een unieke karakteristieke eigenschappen die moeilijk vergelijkbaar zijn met whisky’s uit andere regio’s in Schotland
Highlands
Deze regio is de noordelijke helft van Schotland. Hier wordt de meeste whisky gemaakt met een enorme variëteit aan whisky’s, maar kent vooral sterke karakters.
Speyside
Deze regio ligt aan de noord-oost kant van Schotland. Hier komen de meeste distilleries vandaan met een variëteit aan zoete, fruitige en complexe whisky’s.
Lowlands
Deze regio is de zuidelijke helft van Schotland. Hier komen zeer milde en delicate whisky’s vandaan. Kortom de beste whisky’s om mee te beginnen.
Islay
Deze regio bevat alle eilanden aan de westkust van Schotland. Hier staan de whisky’s bekend om hun sterke en rokerige eigenschappen.
Campbeltown
Dit is een hele kleine regio van één eiland aan de zuid-westkust van Schotland. De whisky’s uit deze regio zijn vooral licht gerookt met een ziltige smaak.
Verschil tussen Schotse en Ierse whisky
Schotse whisky en Ierse whiskey kennen veel overeenkomsten. Maar het zit hem vooral in de details en gebruiken dat de whisky’s van elkaar doen verschillen.
2 keer distilleren
Schotse whisky wordt 2 keer gedistilleerd om de smaak en aroma’s vanzelf te laten ontwikkelen. Ierse whisky is daarentegen 3 keer gedistilleerd om zeer verfijnde smaken te ontwikkelen.
Gemoute gerst
Schotse whisky is van 100% gemoute gerst gemaakt voor het toevoegen van een zoetere smaak en het ontwikkelen van de whisky kleur. Ierse whisky maakt ook gebruik van deels ongemoute gerst voor een meer neutrale smaak en aroma.
Peated whisky
In het mout process gebruikten de Schotten vooral turf als brandstof bij het maischen omdat dit de meest voorkomende brandstof was die men kon gebruiken. De Ieren gebruiken deze brandstof niet omdat het niet veel voorradig is. Schotse Islay whisky’s worden nog vaak turf gestookt.
Whisky of whiskey
De originele benaming is whisky, maar de Ieren zijn dit op den duur whiskey gaan noemen om duidelijk te maken dat wanneer men een whiskey koopt, zij een echte Ierse whiskey hebben.
Geschiedenis van Schotse whisky
Het woord “whisky” is afgeleid van de Keltische term “uisce beatha”, wat “levenswater” betekent.
De oorsprong van Schotse whisky gaat terug tot de middeleeuwen en in de 16e eeuw werd dit op grotere schaal gemaakt voor commerciële doeleinden, en groeide in de 18e eeuw uit tot een belangrijke industrie in Schotland.
De meeste whiskymerken zijn opgericht in de 18e, 19e of vroege 20e eeuw, en werd in de vroege 19e eeuw een ban gezet op illegale whisky productie. Hiermee ging de regering de productie van whisky reguleren, en werd deze belastbaar.
Ook de Schotse whisky industrie nam een sterke daling door opkomst van de Eerste wereldoorlog en de drooglegging in de VS. Hiermee nam de vraag naar luxe producten af, maar de Schotse whisky industrie kon dit na de Tweede wereldoorlog weer snel oppakken. Hiermee werd Schotland het leidende whisky producerende land wereldwijd.
Tegenwoordig is Schotse whisky zeer beroemd als drank en zijn er honderden Schotse distilleries. Schotse whisky beschouwd als een van de meest prestigieuze en hoogwaardige gedistilleerde dranken ter wereld.